Artikülasyon (Boğumlanma – Anlaşılırlık) – Ağız Tembelliği

Anlaşılır Konuşma

Yazarken kullandığımız harfler sıra konuşmaya geldiğinde artık birer sestirler. Bundan böyle “sesleri doğru telaffuz etmek, sesleri doğru biçimlendirmek, sesleri doğru boğumlamak” olarak ifade edeceğimiz kavram, güzel ve diksiyon kurallarına uygun konuşmanın “artikülasyon” başlığını oluşturur.

Bütün bu adlandırmalardan anlamamız gereken konuşmanın anlaşılır olmasıdır.

Boğumlama, konuşmayı oluşturan seslerin konuşma organları tarafından biçimlendirilmesidir. Her sesin boğumlanma biçimi farklıdır. Bu biçimlenme noktalarında yapacağımız hatalar artikülasyon bozukluğuna yol açar, konuşma anlaşılmaz hale gelir.

Anlaşılmayan bir konuşma boşa yapılan bir konuşmadır ve tabir yerindeyse bir gürültüden ibarettir. Anlaşılır konuşmuyor olabilirsiniz, ama sizinle sık birlikte olan kişiler zamanla sizin konuşma tarzınıza alışmış ve ne demek istediğinizi anlar hale gelmiş olabilirler. Bu iş onlar için yorucu ve çaba harcanması gereken bir iş olmasına rağmen… Ama sizi ilk kez dinleyenler konuşmanızı “efendim”, anlamadım”, “tekrar eder misin” gibi cümlelerle kesmek zorunda kalırlar ya da boş ve anlamaz bakışlarla dinlerler sizi. Bir süre sonra da anlamaya çalışmaktan vazgeçerler.

Eğer ağız yapımızda, onu oluşturan çene, diş, damak, dudak gibi organlarımızda bir sorun yoksa anlaşılır bir konuşma yapmamız beklenir. Yapmıyorsak, sesleri boğumlandırmada, artikülasyonda bir sorunumuz var demektir, yani ya sesleri yanlış noktalardan biçimlendiriyoruz ya da ağız tembelliğimiz var demektir. Konuşmanın anlaşılır olmamasının bir başka nedeni de konuşma hızıdır. Çok hızlı konuşuyorsak yine söylediklerimiz anlaşılmaz. Dilimizde hangi sesi nasıl biçimlendireceğimizi bundan sonraki bölümde görmeye başlayacağız. Konuşma hızı ise son bölümde yer alıyor.